Língua como patrimônio cultural. Práticas linguísticas dos descendentes dos poloneses no Sul do Brasil
Palabras clave:
Brasil, emigrantes poloneses, lingua, etnografia, periódicos, patrimônio culturalResumen
O artigo representa os resultados das pesquisas etnográficas e linguísticas baseadas nas entrevistas e nas análises de fontes escritas. A tarefa principal era determinar o papel da língua polonesa nas antigas revistas publicadas no Brasil, mas também entender como mudou este idioma e como funciona atualmente. A análise linguística dos textos escritos do final do século XIX e da primeira metade do século XX revela que a variante da língua polonesa existente no Brasil desempenhou um papel muito importante na identificação e na união dos emigrantes poloneses, por ser um idioma da ciência e da cultura polônica. O estudo dos dados etnolinguísticos contemporâneos mostra que o dialeto polonês-brasileiro, embora diferente da linguagem cotidiana utilizada na Polônia, é altamente valorizado e faz parte do patrimônio cultural praticado pelos descendentes dos Poloneses no dia a dia
Citas
• Budakowska, E. (2014). Etnicidade polonesa no Brasil à luz de pesquisas sociológicas. Warszawa: Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich UW, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.
• Deina, M. (1990) Colônia Rio Claro. Esta terra tem história. Curitiba: Gráfica Vicentina.
• Dubisz, S. (ed.). (1997). Język polski poza granicami kraju. Opole: Uniwersytet Opolski.
• Gazeta Polska w Brazylii (GPwB), Curitiba, Paraná; Anuários: 1893, 1904, 1905, 1909-1917, 1920, 1921, 1923, 1925-1928, 1930-1941, http://www.pbc.uw.edu.pl/view/divisions/Gaz=5FPol.html.
• Herzfeld, M. (2004). The Body Impolitic: Artisans and Artifice in the Global Hierarchy of Value. Chicago: University of Chicago Press.
• Klekot, E. (2014). Polityczny wymiar dziedzictwa kultury. In: G. Michałowska, J. Nakonieczna, H. Schreiber (ed.), Kultura w stosunkach międzynarodowych, T. 2. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 60-61.
• Kula, W., Kula, M., Assorodobaj-Kula, N. (2012). Listy emigrantów z Brazylii i Stanów Zjednoczonych 1890-1891. Warszawa: Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich UW, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.
• Kula, M. (2001). Polska diaspora w Brazylii. In: A. Walaszek (ed.), Polska diaspora. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 118-129.
• Linde-Usiekniewicz, J. (1997). Język polski w Brazylii. In: S. Dubisz (ed.), Język polski poza granicami kraju. Opole: Uniwersytet Opolski, 273-285.
• Machado Batista, C.J., Menasche, R., Salamoni, G. (2015). Comida, identidade e simbolismo: saberes e práticas alimentares na conformação da italianidade na colônia de Pelotas. In: R. Menasche (ed.), Saberes e sabores da colônia. Alimentação e cultura como abordagem para o estudo do rural. Porto Alegre: Editora da UFRGS, 115-132.
• Mazurek, J. (2006). Kraj a emigracja. Warszawa: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.
• Mazurek, J. (2009). Polacy pod Krzyżem Południa. Os poloneses sob o Cruzeiro do Sul. Warszawa: Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich UW, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.
• Miodunka, W. (1990). Język polski w świecie. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Miodunka, W. (2003). Bilingwizm polsko-portugalski w Brazylii. W stronę lingwistyki humanistycznej. Kraków: Universitas.
• Sękowska, E. (2010). Język emigracji polskiej w świecie. Bilans i perspektywy badawcze. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
• Wachowicz, R. (1971). Szkoły osadnictwa polskiego w Brazylii. In: Emigracja polska w Brazylii, 100 lat osadnictwa. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
• Walaszek, A. (2001). Polska diaspora. In: Idem (ed.), Polska diaspora. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 7-29.
